صفحه اصلی
زیبایی و پزشکی
آموزش
سبک زندگی
تفریح و سرگرمی
روانشناسی
علم و تکنولوژی
مجله خودرو
خدمات منازل
تشریفات مجالس
ممکن است شما بارها واژه‌ی هایپرتروفی را در باشگاه ورزشی و بین گفت‌وگوهای مربیان شنیده باشید، یا این واژه در مجلات ورزشی به چشمتان خورده باشد اما آیا می‌دانید هایپرتروفی چیست؟
در ادامه‌ی این مطلب از بلاگ شبکه تخفیف راکبی به بررسی مفهوم هایپرتروفی، انواع آن و عوامل تاثیر‌گذار بر رشد عضلانی میپردازیم.
هایپرتروفی چیست؟
هایپرتروفی به معنای بزرگ شدن اندام، بافت یا اندازه‌ی سلول‌ها است. توجه داشته باشید این واژه را نباید با مفهوم هیپرپلازی که فرایند افزایش تعداد سلول‌ها است اشتباه گرفت. درواقع معنای هایپرتروفی عضلانی افزایش اندازه‌ی سلول‌هایی است که از قبل وجود داشته‌اند.
هایپرتروفی عضلانی یک فرایند فیزیولوژیکی است که طی آن تعداد پروتئین‌های انقباضی (اکتین و میوزین) در هر فیبر عضلانی افزایش پیدا می‌کند. با درک درست این تعریف، متوجه خواهید شد که با رژیم غذایی مناسب و تمرین‌های حرفه‌ای می‌توانید از فرایندهای طبیعی بدن به نفع خودتان استفاده کنید و به اهدافی که دارید برسید.
هایپرتروفی در عضله‌سازی و افزایش حجم چه نقشی دارد؟
بدن ظرفیت زیادی برای سازگاری با محیط خود دارد. طبق این امر، زمانی که بدن تحت فشار مکرر قرار می‌گیرد، استحکام بافت را برای سازگاری با بار وارد شده افزایش می‌دهد. این فرایند هربار در طی تمرین رخ می‌دهد. درواقع این همان دلیلی است که روند تمرین‌های قدرتی را کنترل می‌کند.
زمانی که حرف از عضله‌سازی است، هایپرتروفی عضلانی به‌صورت خودکار اتفاق نمی‌افتد و نیاز به تحریک دارد. درواقع باید نیاز فیزیولوژیکی بدن تحریک شود که این پروسه روی دهد. به زبان ساده هایپرتروفی را می‌توان ضخیم شدن فیبرهای عضلانی دانست. این اتفاق زمانی می‌افتد که بدن به‌اندازه‌ی کافی تحت فشار قرار دارد که عضلات قوی‌تر و بزرگ‌تر شوند. این مفهوم به ظاهر ساده تمام برنامه‌های ورزشی را در بر دارد.
دلیل پاسخ سلولی بدن
افزایش وزنه، شدت و تغییر تمرین‌ها در کنار هم منجر به این میشود که بدن پاسخ سلولی بدهد. در نتیجه‌ی این پاسخ سلولی، سنتز مواد در سلول‌ها افزایش می‌یابد. افزایش سنتز سلول‌ها درنهایت سبب عضله‌سازی و افزایش حجم خواهد شد.
انواع هایپرتروفی
هایپرتروفی عضلانی سه نوع دارد که هرکدام خاص خود هستند، در ادامه به بررسی هرکدام از این انواع به‌صورت اختصاصی خواهیم پرداخت.
هایپرتروفی میوفیبریل
میوفیبریل چیست؟ میوفیبریل رشته‌هایی بلند در عضله هستند که به انقباض در عضلات کمک می‌کنند. پس با افزایش تعداد آن‌ها می‌توان شاهد عضله‌هایی متراکم‌تر و قدرتمندتر بود. به این نوع هایپرتروفی، هایپرتروفی تارچه‌ای هم گفته میشود.
سارکوپلاسمی
نوع دیگر هایپرتروفی عضلانی سارکوپلاسمی است. سارکوپلاسمی به ماهیچه‌هایی گفته میشود که مایع سارکوپلاسمی خود را افزایش می‌دهند. این مایع سرشار از مواد انرژی‌زا است که بدن برای ادامه‌ی فعالیت خود به آن نیاز دارد.
میوستاتین
این نوع به‌ندرت رخ می‌دهد، به همین دلیل گاهی در انواع هایپرتروفی عضلانی آن را در کلا در نظر نمی‌گیرند. اما میوستاتین مربوط به شرایط نادری است که در آن چربی بدن به میزان قابل قبولی کاهش پیدا می‌کند و عضلات تا دو برابر اندازه‌ی طبیعی خود رشد دارند. در این شرایط است که قدرت عضلات به‌شدت افزایش می‌یابد.
تحقیقات نشان داده‌اند که شش هفته تمرین مقاومتی در مدت زمان طولانی می‌تواند 23 درصد فیبر عضلات اسکلتی را به‌دلیل هایپرتروفی سارکوپلاسمی بالا ببرد که میزان قابل توجهی است.
تمرین‌های هایپرتروفی
تمرین‌های هایپروتروفی عضلانی متنوع هستند و برای انجام هرکدام از آن‌ها می‌توان برنامه‌ی متفاوتی در نظر گرفت. به همین دلیل بهتر است که با مربی در رابطه با انجام هر تمرین مشورت کنید. علاوه بر این هر تمرینی با توجه به جنسیت، سن، شرایط و سطح شما در بدن‌سازی باید برنامه‌ریزی شود.
هایپرتروفی و تاثیر روی ماهیچه‌ی قلب
ورزشکارانی که هایپرتروفی سارکوپلاسمی انجام می‌دهند به دلیل تمرینات هوازی موجود در برنامه، ماهیچه‌ی قلبشان به مرور زمان دچار تغیرات فیزیولوژیکی میشود و در ادامه بزرگ شدن حجم بطن چپ اتفاق می‌افتد. با بزرگ شدن حجم بطن چپ توانایی پمپاژکردن خون توسط قلب زیاد میشود.
از طرف دیگر در ورزشکاران قدرتی که هایپرتروفی میوفیبریلا را تجربه می‌کنند، دیواره‌ی بطن چپ ضخیم‌تر میشود. در ادامه‌ی ضخیم شدن دیواره‌ی بطن چپ، توانایی قلب برای تمرین با فشار زیاد افزایش می‌یابد.
به هایپرتروفی نوع اول یعنی سارکوپلاسمی که اثر آن روی قلب باعث افزایش توانایی پمپاژ خون میشود «هایپرتروفی اسنتریک» می‌گویند و به هایپرتروفی نوع دوم یعنی میوفیبریلا که اثر آن روی قلب باعث افزایش مقاومت قلب در ورزش‌های سنگین میشود، «هایپرتروفی کانستریک» گفته میشود.
کلام آخر
هایپرتروفی عضلانی یک فرایند طبیعی است که در آن سلول‌های عضلات رشد پیدا می‌کنند و این امر درنهایت باعث افزایش حجم و قدرت ماهیچه‌ها میشود. حال که متوجه شدید هایپرتروفی چیست، درک درست شما از این فرایند کمک می‌کند که برنامه‌ی ورزشی مطابق با آن را از مربی باشگاه ورزشی خود درخواست کنید و به حداکثر پتانسیل بدن خود دست یابید. علاوه بر این، طبق نظر کارشناس، مصرف مکمل و پروتئین‌ها در طول برنامه‌های ورزشی به روند رشد عضلات کمک شایانی می‌کند. البته که رژیم غذایی هم در کنار تمرین حرف اول را می‌زند و در صورت عدم رعایت رژیم غذایی قطعاً بدن آسیب خواهد دید.
نظرات کاربران