اگر اوقات فراغت نوجوانان به شکلی بگذرد که نوجوان از لحاظ ذهنی و جسمی سالم و پرنشاط شود، به احتمال زیاد از افسردگی و مواجهه با چالشهای دیگر در زندگی او جلوگیری میشود. تفریح مناسب ذهن را آرام میکند و اضطراب و خشم را از نوجوان دور میکند. اما تفریح مناسب کدام است؟
در ادامهی این مطلب از بلاگ شبکه تخفیف راکبی به اهمیت تفریح سالم و مناسب با دوران نوجوانی میپردازیم.
اهمیت اوقات فراغت نوجوانان
اوقات فراغت نوجوانان و انتخاب تفریح مناسب برای آن بسیار حائز اهمیت است. این زمان فرصتی برای هویتیابی، استقلالطلبی و کشف و پرداختن به علاقهمندیها برای آنها را ایجاد میکند. با آموختن مهارتهای جدید به همراه تفریح، نوجوان به تعریف صحیحی از هویت خود میرسد و به تدریج وارد دورهی بزرگسالی میشود. نقش والدین در چگونگی گذراندن اوقات فراغت فرزند نوجوان خود بسیار پررنگ است، بهطوری که میتوانند برای گذراندن هرچه بهتر اوقات فراغت فرزند خود برنامهریزی و ارتباط موثری با نوجوانشان برقرار کنند.
برنامهریزی برای تفریح مناسب نوجوانان
داشتن تفریح مناسب برای نوجوانان از اهمیت بالایی برخوردار است، اما اینکه نوجوانان در اوقات فراغت خود چه کارهایی انجام دهند از آن هم مهمتر است.
درواقع نقش والدین در گذراندن اوقات فراغت فرزند نوجوان خود این است که با مدیریت صحیح و برنامهریزی به آن جهت دهند تا فرزندشان با پرداختن به کارهای مناسب و مثبت، بر مهارتهایش بیفزاید. نداشتن برنامهریزی و کنترل نکردن تفریحات نوجوان میتواند زمینهساز بروز آسیبهای جدی، فعالیتهای ناسالم و حتی فساد شود. برای مثال نوجوانان میتوانند با اطلاع و کنترل خانواده و براساس علاقهمندی خودشان، در اوقات فراغت ورزش کنند، یک زبان جدید بیاموزند، شروع به یادگیری یک ساز کنند و با دوستان خود وقت بگذرانند.
تفریح، کار یا هردو؟
بهصورت کلی نمیتوان فعالیتی را بهطور مطلق «تفریح» یا «کار» نامید. این که فعالیت به کدامیک از این دو دسته تعلق میگیرد، وابسته به خود فعالیت نیست، بلکه به انگیزه و نظر شخص در مورد آن بستگی دارد. مثلا برای افراد بزرگسال نقاشی هم میتواند فعالیتی جذاب و لذتبخش و به عبارت دیگر نوعی تفریح در نظر گرفته شود و هم از راه نقاشی امرار معاش کند. نقاشی در حالت دوم نوعی کار به شمار میآید نه تفریح. هر نوع فعالیتی که به جای لذت بردن به سوی هدف خاصی هدایت شود، دیگر نمیتوان تفریح نامید.
اما در مورد کودکان قضیه بهکلی فرق دارد. کودکان و نوجوانان اکثرا به فکر برنده شدن و رقابت با دیگران نیستند، بلکه هدفشان تفریح و لذت بردن خودشان از آن فعالیت است. به تدریج که کودکان رشد میکنند، ممکن است موضوع رقابت و برنده شدن به بازی و تفریحشان اضافه شود.
تفریحهای موردعلاقهی نوجوانان کدامند؟
هر نوجوان متناسب با ویژگیهای فردی خود، علاقهمندیهای متفاوتی دارد که مایل است در راستای آنها اوقات فراغت خود را پر کند. وجه اشتراک تمامی افراد در سنین نوجوانی این است که همهشان به دنبال تنوع و هیجان هستند و میل به استقلالطلبی و کشف هویت خود را دارند. در همین راستا برخی از فعالیتهای آنها و تفریح مورد علاقهشان مشترک است. برخی از این فعالیتها به شرح زیر است:
- وقتگذرانی با دوستان
- حضور در فضای مجازی و گذراندن زمان
- دیدن فیلم و سریال
- بازیهای رایانهای
- حضور در مکانهای عمومی مثل پارک، سینما، پاساژ و ..
- انجام فعالیتهای هنری، ورزشی و …
دوران نوجوانی زمان مناسبی برای شکوفا شدن استعداد افراد است. برنامهریزی برای گذراندن این اوقات و تلاش برای انجام کارهای مفید میتواند تاثیر زیادی در آینده و میزان موفقیت آنها داشته باشد.
فواید داشتن تفریح مناسب برای نوجوانان
- از مهمترین فواید داشتن سرگرمی مناسب برای نوجوانان این است که آنها به سمت مسیرهای اشتباه کشیده نمیشوند.
- داشتن سرگرمی و تفریح فرزند شما را به دنبال علایق خود میکشاند و او را برای مبارزه با چالشهای دوران نوجوانی قوی میکند.
- شادمانی و داشتن انرژی در ادامهی داشتن تفریحات مناسب برای نوجوان ایجاد میشود و نبود سرگرمی برای نوجوانان ممکن است سبب افسردگی شود.
- وجود تفریح سالم و مفید فرزند شما را اجتماعیتر میکند. در این شرایط نوجوان دیگر ترسی از حضور در اجتماع نخواهد داشت.
- تفریح سالم باعث میشود نوجوانان فعالیت بدنی داشته باشند و دچار اضافه وزن، فشارخون، دیابت و عوارض اینچنینی نشوند.
- سرگرمیهای ذهنی به بالا رفتن قدرت ذهنی و هوش فرزند شما کمک شایانی میکند.
چطور برای فرزند خود فضای تفریح سالم و مناسب ایجاد کنیم؟
بهترین تفریح برای نوجوانان فعالیتی است که هم جنبهی سرگرمی داشته باشد و هم برای آیندهشان مفید واقع شود. تفریحات سالم و مفید چون برنامهنویسی، فیلمسازی، موسیقی و … ممکن است استعداد و علاقهی آنها را شکوفا کند. این دست فعالیتها باعث میشود نوجوانان در این بازهی حساس سنی بهتر با چالشها مواجه شوند و از آنها به خوبی گذر کنند.
نقش خانواده در این موضوع بسیار مهم است. علاوه بر اینکه والدین میتوانند زمینهی لازم برای کارهای سرگرمکننده و مفید در خانه را برای نوجوانان فراهم کنند، لازم است در مورد مکانهای تفریحی بیرون از خانه هم با دید باز و آگاهی کامل تصمیم بگیرند، زیرا لازم است در کنار فعالیتهای خانگی، کودکان و نوجوانان در بیرون از منزل و در اجتماع نیز فعال باشند.
کلام آخر
هرچند که اوقات فراغت نوجوانان زمانی برای پرداختن به چیزهایی غیر از وظایف شخصی، تحصیلی و آموزشی صرف است اما به معنای بیکاری نیست و میتوان آن را به خوبی برنامهریزی کرد. برنامهریزی هدفمند که در کنار تفریح مناسب، در راستای رسیدن به اهداف باشد و برای نوجوانان جنبهی تلف کردن وقت نداشته باشد. تفریح طیف وسیعی از فعالیتهای جسمانی و غیرجسمانی را شامل میشود که بهتر است والدین با توجه به شرایط، سن و علایق فرزند خود، با کمک کارشناسان سلامت روان بهترین گزینه را انتخاب کنند.
نظرات کاربران